Altier Akademi olarak, İstanbul Modern’de “İplikten Çözülenler: Tekstilde Küresel Anlatılar” sergisini gezdik.
Almanya’nın köklü sanat kurumu olan Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (ifa) işbirliği ile hazırlanan serginin küratörlüğünü Susanne WeiB, Inka Gressel ile İstanbul Modern’den Öykü Özsoy gerçekleştirdi.
Serginin başlığı “The Event of a Thread” (İplikten Çözülenler) Bauhaus dokuma atölyelerinin en önemli sanatçılarından Anni Albers’a ait. 22 Şubat – 7 Temmuz 2019 tarihleri arasında açık olan sergi, tekstil malzemelerini sanatsal ifade aracı olarak kullanan sanatçıların yapıtlarını bir araya getiriyor. Bu sanatçılar arasında Belkıs Balpınar, Burhan Doğançay, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Şakir Gökçebağ, Gözde İlkin, Gülsün Karamustafa, Servet Kocayiğit, İrfan Önürmen, Sabire Susuz gibi isimlerin yanında; Ulla Von Brandenburg, Noa Eshkol, Andreas Exner, Uli Fischer, Heide Hinrichs, Olaf Holzapfel, Christa Jeitner, Elisa Von Joolen & Vincent Wulsma, Eva Meyer & Eran Schaerf, Karen Michelsen Castamon, Judith Raum, Franz Erhard Walther ve aynı zamanda bir moda tasarımcısı olan Hussein Chalayan ile Zille Homma Hamid yer alıyor.
“Bir ülkedeki dokumalar, kullanılan desenler, renkler, motifler o toplumun geçirdiği devirleri ve toplumdaki insanların yaşam hikayeleri üzerinden şekillenir.” diyen serginin küratörü Öykü Özsoy serginin ana temasını özetliyor. Sanatçıların tekstil malzemelerini farklı açılardan nasıl değerlendirdiklerine şahit olduğumuz sergide And Dağları’nda yaşayan halkların “quipu” (düğüm) geleneğinden, Arjantin’deki Wichi topluluğunun dokuma tekniklerine, sanatçı ve şair Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun yazmacılık koleksiyonundan, Burhan Doğançay’ın duvar halılarına kadar geniş bir içeriğe tanıklık ediyoruz. Bunlarla birlikte, Almanya’da çok önemli bir ekol haline gelmiş Bauhaus alanında da Bauhaus’un kumaşlarından esinlenerek dokunmuş parçaları görebilmek mümkün.
Sergi sanatçılarından Noa Eshkol, buluntu kumaşların formuna bir müdahalede bulunmadan bunları bir araya getirip dikmiş, birleştirmiştir. Noa Eshkol’un kullandığı kumaş parçaları genellikle giysilerden kalma artıklardan oluşmuştur.
“Arap Köyünde Gece Vakti”, Noa Eskhol – 1982
Pamuk, polyester, velvet, satin, crepe fabric, wool gabardine, taffeta, panne velvet
“Melek”, Gülsün Karamustafa – 1986
“Kumaş çok sıcak, kendi ışığını taşıyan bir malzeme. Esnek ve çok renkli bir palet oluşturmak her zaman mümkün. Buna bir de çocukluktan beri aşina olduğum dikiş bilgisi eklenince, yaratıcılığı tetikleyen bir durum ortaya çıktı.” – Gülsün Karamustafa
“Sıradan Bir Aşk”, Gülsün Karamustafa – 1985
“Alabora”, İrfan Önürmen – 2015
Tuval üzerine tül, akrilik ve tekstil kolaj
“Tuvale yapıştırdığım giysi parçaları, dantel, kumaş, tül gibi tekstil malzemeleri atölyemde birikti. Tüller ve transparan kumaş parçalarına boya ile küçük boy resim denemeleri yapıyordum. Bunlar o dönem ve ortam için cesaretli işlerdi ve uzun süre atölyemde olgunlaşmayı beklediler. Daha sonra büyük tül serilerimi yapacaktım.” – İrfan Önürmen
I am text block. Click edit button to change this text. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.
“Tekillikler”, Belkıs Balpınar – 2015
“Geleneksel halı ve kilim dokuma tekniği için yün ipler kullanılır. Ben de böyle başladım ancak zamanla pamuk, kendir gibi değişik malzemeler kullanmaya başladım. İstediğim görüntünün oluşması için ne tür malzeme kullanacağıma desen yapma sürecinde karar veriyorum.” – Belkıs Balpınar
Vincent Vulsma ile Elisa van Joolen’in ortak eseri “Technik” dört dokuma parçasından oluşuyor: 1890’lardan Navaho yerlilerine ait el dokuması bir battaniye, bu battaniyenin 1910’larda ticarette takas için kullanılmak üzere tekrar üretilmiş örneği, 2010’lardan seri üretim bir Ikea halısı ve Alman moda tasarımcısı Bernard Wilhelm’in 2012-2013 Sonbahar-Kış Koleksiyonu’ndan bir örgü kazak.
Her biri farklı malzeme ve tekniklerden yararlanan bu dokuma ürünler farklı dönemlerde farklı bağlamlarda ortaya çıkmış olsalar da, ortak bir tasarım üzerinden ilişki kurabiliyorlar: Navaho deseni.
Son olarak değineceğimiz sanatçı da aynı zamanda bir moda tasarımcısı olan Hussein Chalayan. Gerçekleştirdiği projelerle moda tasarımı ve güncel sanat arasındaki sınırları kaldıran Hussein Chalayan’ın “Sözlerden Sonra” adlı videosunun ilham kaynağı 1974 yılında Kıbrıs’ın Türk ve Rum kesimi olarak ikiye bölünmesidir. Chalayan’ın videosunda, taşınabilir mobilya-kıyafetlere dönüşen tasarımlar, insanların yurtlarını terk etmek durumda kaldıkları trajediler sırasında sahip olduklarını yanlarında götürmek istemeleri fikrine odaklanıyor. Chalayan’ın videosunu sergi alanında izleyebilmeniz mümkün (Hussein Chalayan, 1993’te Londra’da Central St.Martins Sanat ve Tasarım Koleji’nden mezun oldu, İngiltere’de iki kez yılın tasarımcısı seçildi. Sanatçı, moda tasarımcısı olarak kariyerini sürdürmesinin yanı sıra yerleştirmeler hazırlamakta, kısa filmler yönetmekte ve sahne performansları için kostümler tasarlamaktadır).
Hazırlayan : Sümeyra Bıyıklı
2017 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi lisans programından mezun olduktan sonra yine İstanbul Üniversitesi’nde Pedagojik Formasyon eğitimini tamamlamıştır. Şu anda Altier Moda ve Güzellik Akademisi’nde Kütüphane Sorumlusu görevinde bulunan Bıyıklı, öğrencilerimiz ile tarih ve sanat üzerine çalıştaylar yaparak entelektüel alt yapılarını geliştirmelerini sağlamaktadır. Aynı zamanda İstanbul Üniversitesi Tarih lisans programı ile akademik çalışmalarına devam etmektedir.
BİZ SİZİ ARAYALIMLÜTFEN FORMU DOLDURUNUZ